بارکد خوان چیست؟ اسکنر بارکد یا همان بارکدخوان یک دستگاه الکترونیکی است که اطلاعات موجود در بارکدها را رمزگشایی و به صورت فیزیکی ضبط می کند. هر اسکنر بارکد (Barcode Scanner) شامل اجزای زیر است تا عملیات خواندن و جمعآوری اطلاعات را انجام دهد.
- منبع نور: بارکد را برای خواندن صحیح روشن می کند.
- لنز: تصویر بارکد را اسکن می کند.
- کنداکتور(مبدل) تصویر: جریانهای نوری را به الکتریکی تبدیل می کند.
- رمزگشا (Decoder): داده ها را تجزیه و تحلیل می کند و محتوا را به درگاه خروجی اسکنر ارسال می کند.
اسکنر یا همان بارکدخوان به یک سیستم کامپیوتری متصل شده تا اطلاعات خوانده شده به آن منتقل شود و پردازش آنها انجام گیرد. هدف خرید بارکدخوان و استفاده از آنها کاهش خطای انسانی و انجام اموری همچون ردیابی موجودی، مدیریت داراییها و نظارت بر معاملات در محل فروش را تسریع ببخشد. امروزه شاهد استفاده گسترده از بارکد اسکنرها در فروشگاهها ( کوچک و بزرگ)، انبارها و به طور کلی هرکجا نیاز به مدیریت و ردیابی اطلاعات محصول است، هستیم.
نمونه بارز استفاده از بارکد خوان در فروشگاهها و برای اتصال به صندوق فروشگاهی است. در این حالت اپراتور فروش با اکسن بارکد روی محصول براحتی به اطلاعات محصول دسترسی دارد و فاکتور فروش بدون هرگونه اشتباه محاسباتی و در کوتاهترین زمان ممکن ثبت میشود. هرچند استفاده از بارکد اسکنر مختص به فروشگاهها نیست و در انبارها و به منظور مدیریت کالا و انبارگردان نیز مورد استفاده قرار میگیرد. در ادامه شما را با نحو کار و اتصال این دستگاه به کامپیوتر آشنا خواهیم خواهیم نمود.
نحو اتصال بارکدخوان به کامپیوتر
همانطور که در بالا ذکر شد بارکدخوان وظیفه خواند و پردازش کدهای روی محصولات را بر عهد دارد برای اینکه متصدی بتوانند به راحتی به اطلاعات یک کالا دست پیدا کند لازم است بارکدخوان به کامپیوتر یا HMI متصل شود تا اپراتور بتواند اطلاعات کالا را مشاهده کند. اتصال بارکد خوان به کامپیوتر یا HMI به دو روش با سیم و وایرلس ( اگر دستگاه قابلیت پشتیبانی داشته باشد) امکان پذیر است.
انواع بارکد خوان از نظر نحوه عملکرد
- بارکد خوان سیمی
- بارکدخوان بی سیم
- بارکدخوان همراه
- بارکد خوان ثابت یا دست آزاد
نحوه راه اندازی و نصب بارکدخوانهای سیمی
بارکدخوانهای موجود در بازار بسته به تکنولوژی ساخت دارای روش نصب متفاوتی هستند. در صورت خرید بارکد خوان سیمی تنها کافی است که سیم بارکد خوان را ( از طریق یکی از پورتهای serial ،USB Parallel و LAN) به کیس کامپیوتر یا صندوق فروشگاهی متصل کرده و از آن استفاده کنید. این سیم به عنوان کابل برق دستگاه نیز محسوب شده و در صورت هرگونه قطعی اتصال دستگاه از کار میافتد. پایه همراه دستگاه در بارکدخوانهای سیمی تنها نقش استند نگهدارنده را دارند. پس از اتصال کابل نیاز به نصب درایور بارکدخوان بر روی سیستم است تا عملیات شناسایی دستگاه به صورت خودکار انجام شود.
نحوه راه اندازی بارکد خوان بی سیم (وایرلس) به کامپیوتر
بارکدخوانهای سیمی به دلیل محدودیت در جابجایی گزینه مناسبی برای عملیات انبارگردانی نیستند و به هیمن دلیل بارکدخوانهای بدون سیم وارد بازار شد. از این بارکدخوانها نه تنها برای عملیات انبارگردانی بلکه در مواردی که کالا از صندوق فروش فاصله دارد میتوان استفاده کرد. دیتا کالکتور نمونهای از بارکدخوان بقابل حمل هستند که امکان اتصال به شبکه بی سیم (WiFi) را داشته و با توجه به دارا بودن حافظه جانبی، امکان جمع آوری اطلاعات به منظور انتقال به سیستم مرکزی را دارند.
بارکد اسکنرهای وایرلس، در فواضل مشخص اما متفاوتی عمل میکنند. اما دیتاکالکتورها که دارای حافظه داخلی هستند،در خارج از دامنه استاندارد دستگاه هم امکان ثبت اطلاعات در حافظه دستگاه را داشته و با قرار گرفتن در دامنه قابل پشتیبانی توسط بارکد خوان، اطلاعات به کامپیوتر انتقال میشود.
بارکدخوانهای بیسیم از دارای پایه، تفنگی و یک دانگل wifi است. دانگل همراه دستگاه به پشت سیستم کاامپوتری متصل شده و ارتباط بین بارکدخوان و سیستم را فراهم کرده و پایه به عنوان منبع تغذیه برای شارژ بارکدخوان است.
نحو عملکرد دستگاه بارکدخوان
برای تشریح ساز و کار دستگاه بارکدخوان ابتدا باید قطعات سخت افزاری دستگاه و نحوه ی عملکرد آنها آشنا شویم. هر دستگاه بارکدخوان از حسگرهای مخصوص، مبدل رمزگشا وسیستم روشنایی تشکیل شده است.
با قرار گرفتن ستگاه بارکد خوان را بر روی کد، نور سنسور (رنگ قرمز یا سبز) بر روی کد ساطع شده و بازتاب این نور به حسگرها منتقل شده و آن را به سیگنال های آنالوگ تبدیل می کنند.. قسمت رمزگشا (چیپست دیکورد) این سیگنال را به نوشته های اسکی (اعدا و حروف قابل فهم برای کامپیوتر) تبدیل کرد و در نهایت به حافظه رم کامپیوتر منتقل شده و از آنجا اطلاعات موجود کالا را به کاربر نمایش می دهد.
انواع بارکدخوان از نظر نوع خوانش بارکد
- بارکد خوان تک بعدی (1D)
- بارکد خوان دو بعدی (2D)
به طور کلی دو کلاس بارکد وجود دارد که عبارتند از بارکد خطی یا یک بعدی (1D) و بارکد های دو بعدی (2D) که برای قرائت هر کدام از آنها نیاز به بارکدخوان با تکنولوژی متفاوت است. بارکدهای خطی متشکل از یکسری خطوط با عرض متغییر که به منظور رمزگذاری دادهها است و معمولا بر روی لیبلهای محصولات (تهیه شده توسط لیبل پرینتر) مورد استفاده قرار میگیرند. اما بارکدهای دو بعدی به منظور رمزگذاری داده ها از الگوهایی همچون مربعی، شش ضلعی، نقطهای و غیره استفاده میکنند. Data Matrix و QR Code نمونههای آشنایی از بارکدهای 2D هستند.
انواع بارکد خوان از لحاظ تکنولوژی
- بارکد خوان مبتنی بر دوربین (Image barcode scanner)
- بارکد اسکنر لیزری
- اسکنر بارکد CCD
- بارکدخوان قلمی
- بارکدخوان چند وجهی
مهمترین مزایای استفاده از بارکدخوان:
- سرعت بخشیدن به روال کار ( ثبت فاکتور فروش، مدیریت محصول، انبارگردانی و…)
- خودکار کردن امور تکراری (افزایش بازدهی کارکنان)
- سهولت در مدیریت مشتریان و افزایش رضایت مشتریان
- افزایش نظم